چیلرهای تراکمی و جذبی دارای بخشهای مختلفی هستند که یکی از اساسیترین بخشهای آن، تابلو برق است. تابلو برق دارای قطعات بسیاری است و وظایف متعددی برعهده دارد. این امر موجب شد تا سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر همواره مورد توجه مصرفکنندگان انواع چیلر باشد. زمانی که تصمیم به تعمیر چیلر گرفتید ، باید بدانید یکی از مهم ترین بخش های تعمیرات چیلر، سرویس و تعمیر تابلو برق آن است.
اقدامات بسیاری بهمنظور تعمیر یا بررسی سلامت چیلر قابل انجام است. ازجمله این اقدامات کمکگرفتن از افراد باتجربه و متخصص در این زمینه است. در این صورت قطعه موردنظر تعمیر میشود و سیستم بهسرعت سلامت خود را به دست میآورد. لازم به ذکر است که آشنایی با اجزای مختلف تابلو برق کمک شایانی به سرویس و تعمیر آن میکند.
تابلو برق
یکی از لوازم الکترونیکی که در چندین نوع مختلف تولید شده و در بسیاری از دستگاهها و سیستمهای پرکاربرد تعبیه میشود، تابلو برق است. تابلو برق قابلیتها و ویژگیهای زیادی دارد که موجب استفاده روزافزون از آنها شده است.
داخل محفظه تابلو برق علاوه بر سیمکشیهای ایمن برق، کلید و پریزهای زیادی بهمنظور تنظیم تابلو برق قرار داده شده است. انواع تابلو برقها در مسیر اصلی جریان برق نصب میشوند و در بسیاری از موارد به تقویت جریان نیز میپردازند. استفاده از تابلو برق در سیستمهای برقی بزرگ مزایای بسیاری بههمراه دارد.
یکی از این مزایا محافظت از سیمکشی برق است. در این صورت اختلال در جریان برق در اثر خطای انسانی یا شوکهای الکتریکی به حداقل مقدار ممکن میرسد. با توجه به سیستم برق کشی منطقه مورد نظر تابلو برق با ظرفیت و ولتاژ مورد نیاز انتخاب میشود.
تابلو برق در چیلر
یکی از کاربردهای تابلو برق، استفاده از این محصول در انواع چیلر است. از اجزای تابلو برق چیلر میتوان به فیوز، کنتاکتور، محافظ موتور و تایمر اشاره کرد. سلامت هر یک از این اجزا در نهایت منجر به عملکرد صحیح تابلو برق میشود؛ همچنین این قطعه باید ولتاژ ورودی و خروجی را کنترل کند تا چیلر با بیشترین بازدهی فعالیت کند.
اجزای مربوط به تابلو برق فقط به موارد ذکر شده محدود نشده و بسیاری از سیمکشیها و قطعات تقویت کننده آن، خارج از محفظه قرار دارند. بررسی عملکرد صحیح این تابلو برقها بسیار آسان بوده و لازم است طی بازههای زمانی مشخص فشار آنها کنترل شود تا بتوانیم همواره با بیشترین توان از نیروی برق برای فعالیت چیلر استفاده کنیم.
تابلو برق چیلر از دو بخش قدرت و فرمان تشکیل شده است. مدار قدرت بخش الکتریکی چیلر را تامین و مدار فرمان بخش فرماندهی مجموعه چیلر را تامین می کند. در هنگام سرویس چیلر باید با تابلو برق چیلر آشنا باشیم و در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر مهارت داشته باشیم.
اجزای تابلو برق در چیلر
آشنایی با اجزای مختلف تابلو برق چیلر از چندین جهت حائز اهمیت است. در صورت آشنایی با قطعات این محصول میتوانیم هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر دقیقتر به بررسی علت اختلال بپردازیم. یکی از مهم ترین بخشهای تابلو برق، کنتاکتور است. در این بخش با استفاده از کلیدها و صفحات الکترومغناطیسی، اتصالات مدار کنترل میشود.
در تابلو برق چیلر از فیوز نیز استفاده میشود. این فیوزها در مدارهای الکترونیکی با نقش حفاظتی نصب میشوند. از دیگر اجزای مهم تابلو برق میتوان به آنتیفریز، فلوسوئیچ، ترموستات، بی متال و تایمر اشاره کرد. علاوه بر این با استفاده از کنترل فاز میتوانیم روی عملکرد صحیح تابلو برق نظارت دقیق داشته باشیم.
کنترل فاز کمک میکند تا در صورت قطع برق یا بروز هرگونه اختلال در مسیر جریان برق و تغییر ولتاژ، بتوانیم بهسرعت وضعیت را به حالت استاندارد بازگردانیم. سلامت هر یک از قطعات تابلو برق درنهایت منجر به عملکرد صحیح آن و بازدهی بالای چیلر و کاهش نیاز به سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر میشود.
تابلو برق چیلر در چیلرها تمامی سیم کشی و کابل کشی مدار فرمان و مدارهای قدرت پس از عبور از لوله های خرطومی یا کانالهای مخصوص به جعبه ای فلزی بنام تابلو برق ارتباط پیدا می کنند که از این مرکز می توان مدارهای فرمان و قدرت چیلر را مورد بازرسی و کنترل قرار داد. تابلو برق تشکیل شده از یک جعبه فلزی که روی شاسی چیلر نصب شده و به طور معمول در آن اجزاء زیر نصب می گردد:
- کنتاکتور
- فیوز یا کلید مینیاتوری مدار قدرت
- فیوز یا کلید مینیاتوری مدار فرمان
- انواع رله های حفاظتی
- کلیدهای استپ استارت
- انواع کابلشو
- ترمینال در اندازه های مختلف
- سیم های رابط
- کابل در اندازه های مختلف
- چراغهای سیگنال
مشکلات مربوط به تابلو برق چیلر
بروز اختلال در عملکرد تابلو برق منجر به اختلال در فعالیت چیلر میشود؛ به همین علت همواره باید با بررسیهای دقیق از سلامت آن اطمینان کسب کرد. یکی از مهمترین اقدامات هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر شناسایی دقیق علت اختلال در قطعات تابلو برق است.
یکی از شایعترین مشکلات مربوط به تابلو برق اختلال در گردش آب در کندانسور است. این امر بهعلت شستشوی نامناسب لولهها با شویندهها و اسیدهای قوی و درنتیجه از بین رفتن ضخامت لوله اتفاق میافتد. در بسیاری از موارد چیلر بهسرعت گاز منبع را مصرف کرده و با بازدهی کم فعالیت میکند.
هنگام بروز این مشکل باید اواپراتور و لولههای انتقال بررسی شوند. در بسیاری از موارد اختلال در اتصالات برق نیز موجب خالی کردن گاز چیلر میشود. در صورت جدا شدن سیمهای اتصالی به تابلو برق نیز ممکن است عملکرد چیلر به طور کامل از بین برود. به این منظور همواره باید از سلامت کابلهای انتقال برق و صفحات الکترومغناطیسی داخل تابلو برق اطمینان کسب کنیم.
پی ال سی تابلو برق چیلر
پی ال سی یکی از اصلیترین اجزای تابلو برق چیلر است که نقش زیادی روی عملکرد صحیح آن دارد. این قطعه وظیفه پردازش اطلاعات را برعهده دارد و با تحلیل ورودیهای تابلو برق، خروجیهای مناسبی برای سیستم تعیین میکند. با این وجود اختلال در عملکرد پی ال سی میتواند اثرات زیادی روی عملکرد تابلو برق و چیلر داشته باشد.
هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر اولین قطعهای که موردبررسی و آزمایش قرار میگیرد، پی ال سی است. این بخش فشار سیستم و دمای برج را نیز کنترل میکند و به بخشهای مختلف تابلو برق و چیلر فرمان میدهد. مهمترین بخش پی ال سی، cpu است که وظیفه پردازش اطلاعات را برعهده دارد.
این قطعات در مدل ها و اندازه های مختلفی طراحی و تولید میشوند. با توجه به نوع کاربرد، مدل چیلر و تابلو برق مربوط به آن، پی ال سی مناسب انتخاب میشود. در بسیاری از تابلو برق ها مینی پی ال سی تعبیه میشود تا متناسب با نوع چیلر، تابلو برق بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد.
مدار قدرت تابلو برق چیلر
مدار قدرت از بخشهای مختلفی تشکیل شده و وظایف متعددی را برعهده دارند. مهمترین وظیفه مدار قدرت قطع و وصل جریان برق است. این فرایند با استفاده از کلیدها و صفحات پیشرفته روی مدار انجام میشود. مدار قدرت همانطور که از نامش پیداست، انرژی و قدرت موردنیاز تابلو برق را تأمین میکند.
هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر توجه زیادی به مدار قدرت تابلو برق میشود. درصورتیکه در کلیدهای تنظیمکننده یا کندانسور مدار اختلال ایجاد شود، ممکن است قطعات دیگر تابلو برق نیز دچار اختلال شوند. بدین ترتیب اتصالات مدار قدرت و کلیدهای کنترل جریان در آن همواره باید در سلامت کامل باشند.
مدار قدرت از کلید ها و تجهیزاتی تشکیل شده اند که وظیفه قطع و وصل جریان برق را بر عهده دارند. در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر دانستن اجزا تابلو برق از اهمیت بالایی برخوردار است.
کنتاکتور تابلو برق چیلر
در تابلو برق چیلر، کنتاکتور کلیدهای الکترومغناطیسی هستند که مهمترین قطعه را تشکیل می دهند. کنتاکتور با استفاده از خاصیت الکترومغناطیس، تعدادی کنتاکت را به یک دیگر وصل یا از یکدیگر جدا می کند. از این خاصیت برای قطع و وصل یا تغییر اتصال مدار استفاده می شود. کنتاکتورها تشکیل شده اند از بوبین و پلاتین های ثابت و متحرک.
هرگاه برق به سر بوبین اعمال کنیم پلاتین های متحرک و ثابت به یکدیگر متصل شده و آن حالتی است که از آن جریان برق عبور می کند و هرگاه برق تغذیه بوبین را قطع کنیم پلاتین های متحرک از پلاتین های ثابت جدا گردیده جریان عبوری برق قطع خواهد گردید. در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر هر کنترل کننده ای می تواند به این بوبین فرمان دهد.
کلید مینیاتوری تابلو برق چیلر
کلید مینیاتوری در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر جهت حفاظت مصرف کننده ها و اتصال کوتاه استفاده می شوند و همچنین همانطور که از اسمش پیداست بعنوان کلید، جریان را به صورت دستی نیز میتوان قطع و وصل کرد. در سرویس تابلو برق چیلر دانستن محل قرار گیری این کلید، ضروری ست.
مدار فرمان تابلو برق چیلر
دومین بخش مهم در تابلو برق چیلر، بخش مدار فرمان تابلو برق است که شناخت اجزای آن در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر مهم و ضروری ست. مدار فرمان شامل اجزای مختلفی بوده و بدیهی است که نقش پررنگی در عملکرد صحیح تابلو برق بههمراه دارد. بخش فرمان تابلو برق وظیفه فرماندهی و کنترل اجزای مختلف تابلو برق را برعهده دارد؛ به عنوان مثال تایمر یکی از بخش های مدار فرمان بوده که دارای انواع مختلفی است. تایمر فعالیت مدار را در بازههای زمانی مشخص کنترل میکند.
در تعمیر چیلر تراکمی باید بدانید، ترموستات یکی از بخشهای مدار فرمان است که به کنترل دما در تابلو برق و چیلر میپردازد. هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر توجه زیادی به مدار فرمان و مدار قدرت میشود تا انرژی تابلو برق به خوبی تأمین شده یا ورودی و خروجی آن به خوبی کنترل شود.
تایمر تابلو برق چیلر
یکی از تجهیزات فرمان دهنده مدارهای کنترل تابلو برق چیلر، تایمرها هستند که مدار را برای مدت زمان معینی کنترل می نمایند. تایمرها در انواع مختلف ساخته می شوند. در چیلرها اغلب از تایمرهای نیوماتیکی یا تایمرهای الکترونیکی جهت سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر استفاده می شود.
بی متال تابلو برق چیلر
کمپرسورهای چیلر را باید در مقابل خطرات و خطاهای احتمالی حفاظت کرد. یکی از راه های حفاظت از سیم پیچی کمپرسور چیلر استفاده از رله های حرارتی یا بی متال است. بی متال سیم پیچ کمپرسور را در مقابل اضافه بار (بار زیاد) حفاظت می کند. ساختمان آن متشکل از دو فلز است که دارای ضریب انبساط طولی مختلف هستند. بی متال ها به جهت حساسیت عملکرد باید هر از چند گاهی چک شوند و در صورت نیاز هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر تعویض گردند.
ترموستات ( کنترل کننده دما ) تابلو برق چیلر
در صنعت تبرید کنترل کننده دما را ترموستات می نامند. ترموستاتها به تغییرات دما حساس اند. ترموستات ها در چیلرها برای کنترل دمای آب اواپراتور به کار می روند و با روشن و خاموش نمودن کمپرسور سیکل فریون چیلر را کنترل می کنند. در چیلرها درجه حرارت آب اواپراتور باید در محدوده معینی ثابت نگه داشته شود.
پس از کاهش درجه حرارت آب به حد مطلوب، لازم است دستگاه خاموش و سیکل سرماسازی متوقف گردد. پس از اینکه درجه حرارت آب به حد پیش بینی شده رسید، مجددا چیلر باید راه اندازی و دوره جدید سرما سازی آغاز گردد. برای انجام تمامی این اقدام از ترموستات استفاده می شود. همچنین دانستن محل ترموستات در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر لازم است.
در مصارف تهویه مطبوع هنگامی که دمای برگشتی به اواپراتور (آب ورودی اواپراتور چیلر) به میزان مطلوب یعنی ۱۲ درجه سانتیگراد رسید چیلر باید خاموش شود و پس از اینکه دمای آب چند درجه افزایش یافت مجددا به طور اتوماتیک چیلر روشن می شود. بنابراین ترموستات کنترل کننده ای است که با توجه به سرمای مورد نیاز ساختمان (مانند مصرف کننده هایی از قبیل فن کویل هواساز) همواره در محدوده معینی دمای آب را کنترل و چیلر را به طور متناوب خاموش و روشن می کند.
همانطور که می دانیم مدار آب چیلر و مصرف کننده ها یک مدار بسته است و آب در اواپراتور چیلر سرد شده و در مصرف کننده ها مانند فن کویل و هواساز سرما را به محیط داده و مجددا گرم شده به چیلر برگشت می نماید. باید توجه داشت که با لب (دنباله حساس ترموستات) در موقعیت مسیر آب ورودی به اواپراتور نصب شده و همواره با توجه به بار سرمائی ساختمان با فرمان به ترموستات چیلر را خاموش و روشن می کند.
ترموستات آنتی فریز تابلو برق چیلر
آنتی فریز از نظر شکل ظاهری اغلب شبیه ترموستات می باشند با فرق اینکه روی ۵ درجه سانتیگراد تنظیم میشود و اگر به هر علتی مانند کار نکردن ترموستات به هر دلیل، درجه آب اواپراتور پائین بیاید، به طوری که خطر یخ زدن آب در اواپراتور وجود داشته باشد، آنتی فریز چیلر را به طور کامل خاموش خواهد کرد.
در این کنترل دکمه ریست (RESET) وجود دارد که بعد از رفع عیب باید آن را فشار دهید تا چیلر مجددا شروع به کار نماید. بالب (دنباله حساس) آنتی فریز در پائین ترین نقطه اواپراتور چیلر در مسیر جریان آب قرار داده می شود. آنتی فریز در مدار فرمان چیلر قرار دارد و یکی از کنترل های مهم حفاظتی در چیلرها می باشد.
فلوسوئیچ ( کلید جریان ) تابلو برق چیلر
در سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر باتید بدانید که این کلید ایمنی بر روی لوله مسیر جریان آب اواپراتور چیلر نصب می شود. چنانچه به هر دلیلی جریان آب داخل لوله راکد شود و یا جریان آب به حدی کم شود که تیغه عمل نکند شکل به وضعیت خود برگشته و مدار را قطع میکند تا چیلر خاموش شود.
کنترل فاز تابلو برق چیلر
در شبکه های برق سه فاز به ویژه در تجهیزات صنعتی که تعداد زیادی دستگاه یا اکتروموتورهای تک فاز و سه فاز در حال کار است و از دیگر اجزای تابلو برق چیلر ها هستند. ایجاد اشکال در برق اصلی (نظیر قطع شدن یک فاز، جابجا شدن موقعیت فازها در زمان تعویض کابل اصلی، کلید یا اتصالات در شبکه شهر) یا عدم تعادل بین اختلاف پتانسیل سه فاز باعث وارد شدن خسارات بسیاری می شود. از جمله این خسارات سوختن الکتروموتور کمپرسورهای چیلر است.
کنترل کننده فشار تابلو برق چیلر
- کنترل کننده فشار بالا
- کنترل کننده فشار پایین
- کنترل کننده فشار روغن
نتیجهگیری
تابلو برق چیلر دارای قطعات و اجزای مختلفی است که هر یک از قطعات نقش مهمی در عملکرد صحیح دستگاه و سیستم دارند. ازجمله اجزای تابلو برق میتوان به مدار قدرت و مدار فرمان آن اشاره کرد. قطعاتی مانند کندانسور، بی متال و صفحهکلیدهای الکترومغناطیسی از دیگر بخشهای مهم تابلو برق به شمار میروند.
هنگام سرویس و تعمیر تابلو برق چیلر هر یک از این قطعات موردبررسی و آزمایش قرار میگیرند. در صورت نیاز قطعات تعمیر شده و اگر اختلال کلیتر باشد، باید قطعه موردنظر تعویض شود تا دستگاه بتواند در کوتاهترین زمان ممکن سلامت خود را به دست آورد.